از همان دوران ابتدایی تا دانشگاه، امتحان بخش جدایی‌ناپذیر کلاس‌های درس بوده و یکی از بهترین راهکار معلمان و استادان دانشگاه برای ارزیابی دانش‌آموزان و دانشجویان به شمار می‌رفته است. اما با روی کار آمدن دوره‌های آموزش مجازی دانشگاه‌ها و برگزاری جلسات امتحان به صورت آنلاین، این فرآیند کمی دشوارتر شده است.
مزایا و محدودیت‌ها
یکی از مزایایی که در برگزاری امتحانات آنلاین وجود دارد، کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی در زمان است که هم دانشجویان و هم استادان از آن استفاده می‌کنند. بزرگ‌ترین محدودیتی که پیش‌روی امتحانات آنلاین وجود دارد این است که برای شرکت در سیستم آزمون‌های آنلاین دانشگاهی، دانشجویان و دوران ابتدایی باید حتما به اینترنت متصل باشند و این مساله برای افرادی که در مناطق دوردست و روستایی و بدون وجود اینترنت زندگی می‌کنند، محدودیت به شمار می‌رود؛ به همین دلیل این قبیل افراد کمتر فرصت استفاده از امکان تحصیل از راه دور به صورت آنلاین و در نتیجه شرکت در آزمون‌های آنلاین را دارند.
افراد حائز شرایط
امتحانات آنلاین طیف گسترده‌ای از افراد را در دنیا شامل می‌شود، به‌طوری که سیستم آزمون های آنلاین تنها شامل حال دانشجویان نمی‌شود بلکه تمام دانش‌آموزان، معلمان، استادان و حتی شرکت‌ها که جمعی از افراد در آن حضور دارند و در برهه‌هایی باید در آزمون‌هایی شرکت کنند را در برمی‌گیرد.
ناظران شخصی امتحانات
در برنامه‌های آنلاینی که دانشجویان و دانش آموزان در نزدیکی دانشگاه و مدرسه زندگی می‌کنند و قادرند به‌طور حضوری در مرکز حاضر شوند، امکان زمان‌بندی برای برگزاری جلسه امتحان راحت‌تر است و زمانی مشخص شده و به دانشجویان و دانش آموزان اطلاع‌رسانی می‌شود که در ساعت مشخص برای شرکت در آزمون آنلاین در محل خاصی از دانشگاه و مدرسه حضور یابند. اما این روند برای دانشجویان و دانش آموزانی که دور از محل تحصیل زندگی می‌کنند و از راه دور آموزش می‌بینند، به‌گونه‌ای دیگر است؛ به‌طوری که برنامه‌های مربوط به این دانشجویان و دانش آموزان به‌گونه‌ای تنظیم می‌شوند که مقامات را در دانشگاه یا کتابخانه به‌عنوان ناظر تعیین می‌کنند.
کنترل شده با نیروی انسانی
شیوه مراقبتی دیگری که برای شرکت‌کنندگان در آزمون‌های آنلاین وجود دارد، حضور ناظر یا مراقبی است که از طریق وب‌کم یا نرم‌افزاری خاص بتواند عملکرد داوطلب را موقع امتحان دادن، کنترل کند و زیرنظر داشته باشد. در این میان، شرکت‌هایی در این زمینه فعالیت می‌کنند که گروهی از افراد را به‌عنوان مراقب به خدمت می‌گیرند تا هنگام برگزاری آزمون‌های آنلاین از دانشجویان و دانش آموزان مراقبت کنند تا قادر به تقلب کردن نباشند.
کنترل کامپیوتری
کنترل داوطلبانی که از راه دور در آزمون‌های آنلاین شرکت می‌کنند، در سال‌های اخیر متحول شده و به صورت کامپیوتری هم وجود دارد. این شیوه، جدیدترین شیوه کامپیوتری است که انعطاف‌پذیری بالایی دارد. سرویس‌هایی وجود دارند که از مزایای آن می‌توان به ایجاد امکان ردیابی صاحب گوشی موبایل موقع نگاه کردن او به نمایشگر اشاره کرد. در چنین حالتی، نرم‌افزار، آنچه را روی نمایشگر اتفاق می‌افتد از طریق وب‌کم کنترل کرده و با میکروفون، رفتار‌هایی را که حاکی از تقلب است، مشخص می‌کند.
البته هیچ‌کدام از این راه‌حل‌ها ایده‌آل نیستند. کنترل آزمون‌هایی که به‌طور آنلاین برگزار می‌شوند، به‌طور قطع به وجود وب‌کم، میکروفون، اتصال اینترنت پرسرعت و کامپیوتری نیاز دارد که بتوان تمام این امکانات را روی آن مورد استفاده قرار داد. این سیستم‌ها آنقدر از نظر ایمنی بالا و قوی هستند که دانشجویان و دانش آموزان با حضور در خانه می‌توانند در آن شرکت کنند.
یک سامانه با داشتن آزمون آنلاین به دنبال این است که به طور موثر با استفاده از یک سیستم تمام خودکار عمل ارزیابی را انجام دهند تا نه تنها در زمان ارزیابی صرفه جویی شود بلکه نتایج سریع تری نیز ارائه شود. سامانه آزمون آنلاین نابو کمک می کند تا انجام امتحانات به صورت خودکار انجام شود.
آزمون آنلاین یا آزمون الکترونیکی یک امتحان است که به صورت اینترنتی برای سنجش دانش شرکت کننده ها در یک موضوع برگزار می شود. پیش از این افراد برای شرکت در یک آزمون مجبور بودند به طور هم زمان در یک کلاس جمع شوند. با سامانه آزمون آنلاین، دانش آموزان می توانند امتحان را به صورت آنلاین، در زمانی که خود می خواهند و با دستگاه خود، صرف نظر از جایی که آنها زندگی می کنند، انجام دهند. کافیست به اینترنت و یک مرورگر دسترسی داشته باشند. انواع نرم افزارهای کلاس مجازی از جمله نرم افزار آموزش مجازی نیز ، قابلیت برگزاری ازمون انلاین دارد که به به شرکت کننده های دوره های آموزش از راه دور این امکان را می دهد که بتوانند از طریق اینترنت در امتحان های آزمایشی شرکت کنند. در واقع سیستم آموزش آنلاین و نرم افزار آزمون آنلاین دو نمونه از پرکاربردترین مفاهیم در تعریف مفهومی آموزش الکترونیکی هستند. سامانه مدیریت آموزش الکترونیکی و نرم افزار برگزاری کلاس آنلاین می توانند در عرصه رقابت صنعت آموزش نقشی غیرقابل انکار داشته باشند.
