مراقبت از کودکان در برابر آزار جنسی یکی از موضوعاتی است که والدین باید هم درباره آن آموزش دهند و هم از آن جلوگیری کنند. سو استفاده و آزار جنسی برای کودکان میتواند در هر نژاد، طبقه اجتماعی و اقتصادی، هر مذهب و هر فرهنگی رخ دهد. در واقع هیچ راهی برای محافظت قطعی کودکان از آزارهای جنسی وجود ندارد، ولی گامهایی وجود دارد که باعث میشود خطر کاهش پیدا کند. والدین باید بدانند یک کودک، حتی اگر مقاومت و مخالفتی با متجاوز نکند، باز هم قربانی نیست و هرگز نباید با او برخورد کرده و یا سرزنشش کنید. والدین اگر نتوانند از پس این مسئولیت برآیند، یک آزار جنسی ساده، میتواند تا همیشه زندگی فرزندشان را خراب کند. پس با اطلاع از راههای مراقبت از کودک در برابر آزار جنسی سلامت زندگی او را تضمین نمایید.
در زندگی فرزندانتان حضور داشته باشید
رها کردن کودک و دغدغههای او، مخصوصا پس از سن مدرسه، بسیار آسیب زاست. باید فضا به گونه ای باشد که کودک اجازه صحبت کردن در مورد همه چیز را داشته باشد. حضور فعالانه شما در زندگی کودک باعث میشود که او با شما احساس راحتی بیشتری داشته باشد و اگر چیزی باعث ترس و نگرانی او شده باشد را با شما مطرح کند.
به زندگی روزمره کودک تان علاقه نشان دهید. درباره بازیها و کارهایی که کردند و کسانی که دیدهاند، سوال کنید.
اطلاع از تمامی کسانی که با کودک تان در ارتباطند:
از افرادی که در زندگی فرزندتان هستند مطلع شوید و بدانید با چه کسانی وقت میگذرانند. هم دوستان و هم بزرگسالان. مسئولین مهد یا مدرسه آنها را بشناسید و درمورد آنها از کودک خود سوال بپرسید.
محدود کردن کودک او را ایمن نمیکند:
درباره رسانهها با فرزندتان صحبت کنید. اخبار و اطلاعاتی که درباره خشونتهای جنسی و پرخاشگری میشنود را از دسترس او تا حد امکان خارج نکنید و درمورد آنها از او سوال بپرسید. مثلا اینکه تا به حال در این مورد شنیده است؟ از باز شدن چشم و گوش کودکانتان نترسید، بلکه باید تا حدودی از خطرات آگاه باشند و بتوانند از خود مراقبت کنند.
علائم هشدار دهنده کودک آزاری را بشناسید. هر تغییری در رفتار کودک تان را با دقت بررسی کرده و موضوع را با او و روانشناس خود مطرح کنید.
10 قدم برای مراقبت از کودک در برابر آزار جنسی
نباید کودک را بترسانید و او را محافظه کار بار بیاورید. بلکه باید به او آموزش دهید که چگونه بتواند افراد سالم و ناسالم را از هم تشخیص دهد. باید اجازه دهید کودک وارد جهان شود و با افراد مختلف تعامل کند، اما با آگاهیهایی که کسب کرده است، با آموزش مسایل جنسی میتوانید آنها را از قربانی شدن نجات دهید.
والدین باید در هر مرحله رشد شناختی کودک به اندازه فهم او درباره بدن انسان با او صحبت کنند. شاید از اینکه اطلاعات جنسی به کودک تان بدهید، بترسید که مبادا با این کار کنجکاوی جنسی او را بیشتر کنید. اما منظور از دادن اطلاعات این نیست که تمام مسائل جنسی را به او بگویید، دادن اطلاعات اضافه فکر کودک را مشغول میکند. با دریافت مشاور کودک میتوانید درباره چگونگی و میزان اطلاعاتی که باید درباره مسائل جنسی به کودک بدهید راهنمایی بگیرید. 10 موردی که به فرزندتان کمک میکند تا از آسیب جنسی در امان باشد.
1 – در اسرع وقت درباره اعضای بدن با آنها صحبت کنید:
در این مورد با روانشناس مشورت کنید. کودک باید نام و کارآیی اعضای بدن خود را بداند تا دیگران از ناآگاهی آنها استفاده نکنند.
2 – به آنها آموزش دهید که برخی از اعضای بدنشان خصوصی هستند:
به فرزندتان بگویید که بخشهای خصوصی آنها خصوصی هستند و هیچ کس جز مامان و بابا نباید آنها را لخت ببینند و آنها نیز نباید اعضای خصوصی دیگران را ببینند. همچنین در مورد اجازه پزشک با او صحبت کنید و اطمینان دهید که آنجا نیز کنارش هستید.
3 – مرزهای بدن فرزندتان را به آنها آموزش دهید:
به فرزندتان بگویید هیچ کس نباید بدن و اعضای خصوصی او را لمس کند و آنها نیز اجازه ندارند خصوصیهای دیگران را لمس کنند. مورد دوم را هرگز فراموش نکنید. اکثر سوء استفادههای جنسی با درخواست متجاوز از کودک برای لمس کردن آنها شروع میشود.
4 – راز داری درباره بدن خوب نیست:
بیشتر مجرمان به کودک میگویند که “اگر به کسی بگویی دیگر با تو بازی نمیکنم و یا با تهدید به اینکه اگر کسی از بازیهای ما خبر داشته باشد، میگویم که تقصیر توست و آنها تو را کتک میزنند”. به فرزندانتان بگویید که رازداری در این موارد اصلا خوب نیست و اگر کسی در این مورد تلاشی کرد حتما به شما بگویند.
5 – بگویید هیچ کس نباید از قسمت خصوصی اش عکس بگیرد:
تجارت عکسهای برهنه کودکان توسط بیماران جنسی، شایع است و این مسئله راه را برای اخاذی، باج گیری و سواستفادههای بعدی فراهم میکند.
6 – به آنها بیاموزید که چگونه نه بگویند و از موقعیت ناراحت کننده خارج شوند:
بعضی از کودکان از اینکه به کسی نه بگویند ناراحت میشوند، مخصوصا به پیرمردان یا بزرگسالان. به آنها بگویید خوب است به بزرگسالانی که به آنها دست میزنند یا میخواهند که زمانی برایشان بگذارند، نه گفته و بگویند باید بروند و کار دارند.
7 – یک کلمه رمزی را با آنها در میان بگذارید:
فرزندانتان که بزرگتر شدند، به آنها بیاموزید که وقتی احساس خطر کردند با یک کلمه رمزی شما را مطلع کنند.
8 – فرزندتان را مطمئن کنید که میتوانند در مورد بدنشان با شما صحبت کنند:
بچهها ممکن است به شما حقیقت را نگویند. زیرا این چیزی است که متجاوز از آنها خواسته و آنها را تهدید کرده است. به آنها بفهمانید که درمورد هر اتفاقی با شما صحبت کنند و مطمئن باشند که کنار شما جایشان امن است و از طرف شما نیز هیچ برخورد پرخاشگرانه نخواهند دید. اگر شما او را تنبیه کنید، حرف متجاوز را تایید کرده اید، پس اعتماد او به فرد متجاوز بیشتر شده و کودکتان دوباره به سراغ او خواهد رفت.
9 – به کودکانتان بگویید که لمس شدن بدنشان ممکن است حس خوبی بدهد:
به فرزندانتان بیاموزید که ممکن است گاهی لمس شدن بدن آنها لذت بخش باشد، اما هرگز نباید نسبت به آن تسلیم شده و حس خوبی داشته باشند. باید از موقعیت بگریزند و یا حتما با شما مسئله را در میان بگذارند.
10 – به کودک بگویید که این قوانین برای همه باید اعمال شود:
حتی کودکان دیگر، دوستان خانوادگی و نزدیکترین اقوام از این قاعده مستثنی نیستند. بلکه بیشترین خطر معمولا از طرف نزدیکان وجود دارد. کودکان معمولا تصوری که از مرد بد دارند، یک فرد کثیف با لباسهای پاره است. به او بگویید که مامان و بابا ممکن است بخش خصوصی شما را وقتی در حال تمیز کردن شما یا چرب کردن بدنتان هستند لمس کنند، اما هیچکس دیگری حق اینکار را ندارد. نه عمهها و عموها، نه معلمان و حتی کسانی که دوستش دارند و مسئول هستند که بخش خصوصی او را لمس کنند.