در بخش قبلی در مورد اینکه چرا باید گاهگاهی به اصرار فرزندتان برای مستقل شدن رضایت بدهید صحبت کردیم. در این قسمت به بررسی عوامل مهم در اعطای استقلال می پردازیم.
پنج عامل مهم در اعطای استقلال مؤثر به این شرح است:
• ستیزه خو نباشید
بر سر هر مطلبی برآشفته و خشمگین نشوید. برای مقابله با عوامل ناموافق، مدارا و آرامش در پیش بگیرید. وقتی انتخاب فرزندتان پیامد بدی ندارد، آزادی های بیشتری به او بدهید.
ممکن است بخواهید رنگ لباس هایی که می پوشد همخوان باشد، ولی او ترکیبی انتخاب می کند که بی سلیقگی را نشان می دهد. اگر لباس انتخابی اش توهین آمیز و یا نامناسب نباشد، بگذارید چیزی را که می خواهد بپوشد. اگر دوست دارد در حین انجام تکالیفش به موسیقی گوش بدهد، این اجازه را بدهید. اگر می خواهد موهایش را بلند کند در حالی که شما موی کوتاه را ترجیح می دهید، بگذارید موهایش را بلند کند.
• انتخاب های فرزندتان را از پیش تعیین کنید
بچه ها از تصمیم گیری خوشحال می شوند، زیرا از این راه احساس می کنند بزرگ شده اند. یکی از راه های اطمینان داشتن از درستی تصمیم کودک آن است که انتخاب هایش را به انتخاب هایی که خود تایید می کنید محدود سازید.
وقتی با فرزند پیش دبستانی خود به رستوران می روید، اجازه بدهید در مورد سفارش غذا خودش تصمیم بگیرد، ولی ترتیبی بدهید از بین گزینه های مورد رضایت شما انتخاب کند.
مثلاً اگر نمی خواهید چیزی سفارش بدهد که می دانید دوست نخواهد داشت، بهتر است بپرسید: دلت بیشتر سوسیس می خواهد یا چیزبرگر؟ نه اینکه: دوست داری چه بخوری؟ سؤال دوم امکان درخواستی را می دهد که ممکن است مورد تایید شما نباشد و احتمالاً منجر به بحث شود.
اگر می خواهید در روز فقط یک برنامۀ تلویزیونی تماشا کند، بهتر است بخواهید از میان برنامه های مجاز که آنها را نام می برید یکی را انتخاب نماید نه اینکه خودتان برنامه ای را انتخاب کنید.
اگر با فرزند هشت سالۀ تان برای خرید اسباب بازی رفته اید و بعضی اسباب بازی ها را نمی خواهید برایش بخرید، چندتایی که برایتان قابل قبول هستند نام ببرید و بخواهید از آنها یکی را برگزیند.
• از تصمیمات فرزندتان ستایش کنید
شما می خواهید فرزندتان از توان تصمیم گیری خود مطمئن باشد. هر بار که انتخابی می کند بگویید انتخابش خوب بوده است (با فرض اینکه انتخابش یکی از گزینه های مورد تایید شما بوده). با گفتن اینکه لباسی را که انتخاب کرده دوست دارید، یا اینکه به نظر می رسد بهترین غذای صورت غذا را سفارش داده، یا اینکه هدیۀ فوق العاده ای برای پدرش انتخاب کرده به او احساس خوش و دلگرم کننده ای دست می دهد و یاری اش می دهد به خودش اعتماد پیدا کند.
شاید چنین چیزهایی نزد شما بی اهمیت باشد، ولی به چشم کودک و یا حتی نوجوان تصمیم های مهمی می آید. حتی وقتی کودک بزرگتر شود، هر بار تصمیم پیچیده ای می گیرد و مسئولانه از عهدۀ کاری برمی آید، تحسین کردنش کار خوبی است.
-
به فرزندتان کمک کنید در تصمیم گیری ها با دقت فکر کند نه اینکه همیشه شما برایش تصمیم گیری کنید.
گاهی انتخاب های آشکارا صحیح، برای کودکان دارای ابهام می نماید. اگر به کودک کمک کنید بداند چگونه یک انتخاب بهتر از دیگری است بهتر از آن است که خودتان انتخاب صحیح را برایش انجام بدهید.
تصور کنید فرزندتان برای تولدش مقداری پول دارد و می خواهد یکی از دو اسباب بازی مورد تایید شما را بخرد. شما می دانید یکی از آنها به سادگی خواهد شکست. به جای اینکه خودتان اسباب بازی با کیفیت را بخرید، این امکان را ایجاد کنید که هر دو را با هم وارسی کنید.
برایش توضیح بدهید بداند باید در جستجوی چه چیزی باشد. پس از انجام این کار، چیزی شبیه به این عبارت بگویید: به نظر می رسد با هر دوی آنها خیلی خوشایند باشد ولی به این قسمت نگاه کن، فکر نمی کنی به آسانی بشکند؟ بعد بگذارید خودش انتخاب کند.
وقتی فرزند بزرگتان می خواهد تصمیم مهمی بگیرد، به جای اینکه خودتان تصمیم بگیرید، می توانید عاملی را که می تواند در نظر بگیرد یادآوری کنید.
می توانید به این نحو به او کمک کنید که بررسی کند آیا دستمزد یگانه عاملی است که باید در نظر بگیرد یا اینکه بهتر است شغلی کم درآمدتر را که برایش آیندۀ شغلی بهتری می سازد به دستمزد بیشتر شغل دیگری که در استخدام آتی کمکی نمی کند ترجیح دهد.
• بگذارید از اشتباهاتش پند بگیرد.
بعضی والدین در استقلال دادن به فرزندشان مشکل دارند، زیرا نگرانند تصمیمی نادرست بگیرد و ناراحت یا خشمگین شود. فایدۀ از پیش تعیین کردن انتخاب های کودک این است که می تواند مرتکب اشتباهاتی بشود که کمتر نتایج مضری در بر دارد.
با این حال همین کار هم برای برخی والدین سخت است، زیرا همه نمی خواهیم دانسته فرزندانمان را در معرض ناامیدی قرار دهیم، از طرفی بخشی از خواسته های والدین برای کودک این است که یاد بگیرد فرد مستقلی باشد و این بدان معنی است که بتواند درک کند باید با نتایج تصمیماتش زندگی کند.
نظیر این موقعیت هنگامی پیش می آید که بچه ها می کوشند برای چگونگی خرج کردن پولشان تصمیم بگیرند. تبلیغات کالاها طوری طراحی می شوند که انها بهتر از آنچه هستند به نظر برسند. در هر حال کودکان این قبیل توضیحات را نمی پذیرند؛ و باید چند خرید بر مبنای انتخاب خودشان بکنند تا این مطلب قابل درک بشود.
فرزندتان نیازی طبیعی برای عدم وابستگی به شما دارد. اطمینان حاصل کنید که به او به قدر کافی آزادی عمل می دهید، ولی این کار را به نحوی انجام دهید که کنترل نهایی را در دست خود داشته باشید.
