هدف شما در مقام والد، اطمينان خاطر از اين است كه فرزندتان غرور و احترام به خود را در درون خود و همين طور ايمان به توانايي خود در مقابله با چالش هاي زندگي را رشد داده است. در این بخش تعدادی از نشانه های کودکانی که دارای اعتماد به نفس پایین هستند، ارایه شده است. هر چه شدت این نشانه ها بیشتر باشد، اعتماد به نفس کودک پایین تر است.
نشانه های اعتماد به نفس پایین در کودک :
کودک خود را حقیر و بی‌ارزش می‌داند.
از انجام کارهای جدید اجتناب می‌کند.
آرزو دارد که فرد دیگری باشد.
کودک به آینده امیدوار نیست.
در برابر همسالانش احساس ضعف می‌کند.
به بچه‌های کوچک‌تر از خود تمایل به زورگویی دارد.
عدم توانایی در تصمیم گیری از دیگر نشانه های اعتماد به نفس پایین است .
نشانه‌های اعتماد به نفس بالا در کودک :
به توانایی های خود اعتماد دارد.
تجارب جدید را می‌پذیرد.
می‌تواند احساساتش را ابراز کند.
می‌تواند نظرش را برای دیگران بیان کند.
کودک برای خود ارزش و احترام قایل است.
کودکان با اعتماد به نفس بالا انتقاد را بدون احساس خشم و گرفتن حالت تدافعی می‌پذیرند.
استراتژهای ساده كه به تقويت اعتماد به نفس در كودكتان كمك مي‌كند:
بي قيد و شرط عشق بورزيد
اعتماد به نفس كودك وقتي شكوفا مي‌شود كه نوعي علاقه بي قيد و شرط را ببيند، عشقي كه مي‌گويد «دوستت دارم، هركه باشي و هرچه انجام بدهي». وقتي كودكتان را صرفنظر از توانايي هايش، مشكلاتش، اخلاقش، يا قدرتش مي‌پذيريد، به او بيشترين كمك را مي‌كنيد. بنابراين، او را در عشق خود غرق كنيد.
او را تا مي‌توانيد بغل كنيد، ببوسيد و به پشتش بزنيد و فراموش نكنيد به او بگوييد كه چقدر دوستش داريد. وقتي مجبوريد در موردي به او تذكر بدهيد ، به او بفهمانيد تذكر شما در مورد رفتارش است و نه خودش . مثلا، به جاي اين كه بگوييد «خيلي پسر شرّي هستي. چرا درست نمي‌شي؟ به او بگوييد، «لطفا تو خونه فوتبال بازي نكن. فوتبال بازي بيرون از خونه است».
توجه كنيد
وقتي را براي توجه كامل به كودك خود كنار بگذاريد. اين بسيار به احساس اعتماد به نفس كودك شما كمك مي كند چون به او اين پيغام را مي‌دهد كه شما فكر مي‌كنيد او مهم و ارزشمند است. حتما نبايد وقت زيادي باشد؛ فقط چند لحظه كه وقتي مي‌خواهد با شما حرف بزند، دست از سركشي به صندوق پست مي‌كشيد يا تلويزيون را خاموش مي‌كنيد تا جواب سوالش را بدهيد. با او ارتباط چشمي برقرار كنيد تا معلوم باشد كه واقعا داريد به چيزي كه مي‌گويد گوش مي‌دهيد. اگر وقتتان كم است، بدون ناديده گرفتن نيازهايش اين نكته را به او بگوييد. بگوييد «خب همه اتفاقهاي تمرين فوتبال را برام تعريف كن، بعد كه تموم شد بايد برم شام درست كنم».
محدوديت‌ها را يادش بدهيد
چند قانون منطقي براي كودك خود وضع كنيد. مثلا، اگر به او مي‌گوييد كه موقع دوچرخه سواري در خيابان بايد كلاه سرش بگذارد، اجازه ندهيد بدون كلاهش به خانه دوستش برود. اگر بداند كه بعضي قوانين خانوادگي نقشِ روي سنگ شده اند، احساس امنيت بيشتري مي‌كند و به زودي بر طبق انتظارات شما زندگي خواهد كرد. فقط بكوشيد واضح و باثبات باشيد و نشان دهيد كه به او اعتماد داريد و از او انتظار داريد كه كار درست را انجام دهد.
از ريسك كردن‌هاي سالم استقبال كنيد
كودكتان را به كشف چيزي تازه، مثل خوردن غذايي متفاوت، يافتن دوستان تازه، يا اسكيت سواري تشويق كنيد. با اين كه هميشه احتمال شكست وجود دارد اما بدون ريسك كردن موفقيت هم به دست نمي آيد. پس به كودك خود اجازه‌ي تجربه‌هاي كم خطر را بدهيد و در مقابل تقاضاهاي او در دخالت خود مقاومت كنيد.
مثلا سعي نكنيد به محض اين كه از خواندن كلمه‌اي دشوار احساس ياس كرد، او را «نجات» دهيد. پريدن وسط كار او و گفتن اين كه «خودم مي‌كنم» او را وابسته بار مي‌آورد و اعتماد به نفس ِ او را كم مي‌كند. شما با برقراري تعادل در نياز به حمايت از او و نياز او به تجربه كردن كارهاي تازه اعتماد به نفسش را شكل خواهيد داد.
اجازه بدهيد اشتباه كند
البته يك جنبه حق انتخاب دادن و خطر پذيري اين است كه كودكتان در معرض اشتباه قرار مي‌گيرد. اينها درسهاي باارزشي براي اعتماد به نفس كودكتان هستند . بنابراين اگر كودكتان با وقت تلف كردن در اتاق خوابش از اتوبوس مدرسه جا مانده است، او را تشويق كنيد كه بينديشد دفعه بعد چطور رفتار كند بهتر است.
به اين ترتيب اعتماد به نفسش صدمه نمي‌بيند و خواهد فهميد كه گاهي مي‌شود اشتباه كرد. دانيل مير، استاديار آموزش ابتدايي در دانشگاه ايالت سان فرانسيسكو مي‌گويد اگر خودتان اشتباه كرديد، به آن اعتراف كنيد. پذيرش و اصطلاح اشتباهات پيغام قدرتمندي به فرزندتان مي‌رساند و پذيرش مشكلات را براي كودك آسان‌تر مي‌كند.
