بیشتر اوقات، رسیدن به هدف برای کودکان سخت است، اما برای بعضی کودکان تیزهوش تقریبا غیرممکن است. آنها در رسیدن به اهداف ناتوان نیستند، بلکه راهی که برای رسیدن به اهدافشان انتخاب میکنند و کارهایی که برای رسیدن به آنها انجام میدهند درست نیست. پس تعیین هدف برای کودکان و راه رسیدن به آن اهمیت ویژهای دارد. هدف گذاری را دستکم نگیرید، زیرا در موفقیت و آینده کودکتان نقش بسیار مهمی دارد.
تعیین هدف برای کودکان و راه رسیدن به آن
یکی از مشکلات این است که کودک اهداف غیرواقعبینانه انتخاب میکند. برای مثال، شاید کودک بخواهد پرنده داشته باشد (تعیین هدف)، اما اگر او به پرنده حساسیت داشته باشد، این هدف واقعبینانه نیست. یا اینکه وقتی کودکی انتظار دارد یک شبه به هدفش برسد. یادگیری نواختن پیانو هدفی عالی است، اما انتظار یادگیری آن در یک یا دو هفته از واقعیت دور است. مشکل دیگر این است که بعضی کودکان در هدف گذاری خوب هستند، اما نمیدانند چگونه به آن هدف دست پیدا کنند.
به نظر میرسد آنها فکر میکنند تنها خواستن برای رسیدن به هدف کافی است. این موضوع در کودکان تیزهوشی بسیار شایع است که به راحتی به همه چیز دست پیدا میکنند. در حالی که ممکن است آنها هم در راه رسیدن به هدف ناامید یا تسلیم شوند و موفق به کسب هیچ هدفی نشوند.
تعیین هدف
اولین قدم برای رسیدن به هر هدف تعیین و تعریف آن است. اهداف ممکن است بلندمدت یا کوتاهمدت باشند، به این معنی که هدفی متعلق به زمان حال یا آینده نزدیک یا متعلق به آینده دور است. در هر دو حالت، تمام اهداف ویژگیهای مشترکی دارند که در ادامه به آنها اشاره میشود.
اهداف خوب کلی نیستند
اگر هدف کودک «دانشآموز خوب بودن» است، کار سختی پیش رو دارد، چرا که خوب بودن بسیار کلی است و طیف گستردهای از موارد را شامل میشود. گرفتن نمره بسیار خوب میتواند هدف مشخصتری باشد.
ممکن است کودک بخواهد نواختن پیانو را یاد بگیرد، اما این هدف هدفی بلندمدت و کمی مبهم است. یادگیری نواختن پیانو برای لذت شخصی یک موضوع است و یادگیری نواختن پیانو برای عضویت در ارکستر یا پیانونوازی در کنسرت موضوعی دیگر است. برای کودکان، نواختن پیانو هدفی بلندمدت است، اما یاد گرفتن و نواختن نتهای ساده و ابتدایی هدفی کوتاهمدت محسوب میش
اهدف خوب، سر رسید مشخص دارند
در صورتی که هنگام تعیین هدف، مهلت معینی برای آن مشخص نکنید، از تلاش برای رسیدن به هدف غافل میشوید. اگر کودک هدف یادگیری نواختن پیانو را داشته باشد، اما برای آن مهلتی مشخص نکند، آن هدف هرگز عملی نمیشود.
مهلت انجام اهداف بلندمدت بیشتر و معطوف به آینده است و به همین دلیل، بهتر است آنها را به اهداف کوتاهمدت تقسیم کرد و برای هر کدام، زمان مشخصی در نظر گرفت. برای مثال، یادگیری نواختن گامهای موسیقی پیانو در دو هفته هدف خوبی است که مهلت مشخصی دارد.
اهداف خوب صادقانه هستند
اهداف کودک باید مطابق میل و خواسته خودش باشد نه آنچه شما میخواهید. شاید شما بخواهید کودک در همه درسها نمره بسیار خوبی بگیرد، اما گرفتن نمره بسیار خوب برای او هدف نباشد. اگر هدف مطابق میل و خواسته کودک نباشد، برای رسیدن به آن انگیزه نخواهد داشت. اگر سعی کنید کودک را برای رسیدن به اهدافی تشویق کنید که دلخواه شماست، در واقع هیچ کمکی به او نکردهاید.
شاید شما اهداف کودک را دوست نداشته باشید، اما کار شما کمک به او برای هدف گذاری و تلاش برای رسیدن به آن هدف است. اگر کودک بخواهد باستانشناس شود، اما شما او را تشویق کنید پزشک شود، او برای رسیدن به این هدف اشتیاقی نخواهد داشت و برای آن تلاشی نخواهد کرد. بنابراین، هنگام تعیین هدف برای کودک، اهمیت این موضوع را در نظر داشته باشید.
اهداف را یادداشت کنید
وقتی اهداف را یادداشت کنید، کودک ترغیب میشود به هدفی مشخص فکر کند، آن را برای خود واقعیتر کند و آن را به عنوان نگرش و طرز فکر در نظر بگیرد. چنین کاری باعث میشود ذهن برای هدف آماده شود و به آن فکر کند.
همچنین، از کودک بخواهید دلایلش را برای رسیدن به هدف بنویسد یا آنها را بازگو کند. اگر کودک نتواند دلایلش را بنویسد، پس هدف موردنظرش چیزی نیست که واقعا میخواهد. برای مثال، اگر یکی از دلایل خوشحال کردن مامان باشد، آن هدف مطابق میل و خواسته خودش نیست. البته این موضوع به این معنی نیست که خوشحال کردن مادر هدفی برای کودکان نیست. برای مثال، یکی از دلایل گرفتن نمره بسیار خوب ممکن است خوشحال کردن مادر باشد، اما نباید تنها دلیل آن باشد.
مراحل رسیدن به هدف را مشخص کنید
صرفنظر از اینکه هدف بلندمدت است یا کوتاهمدت، شما میخواهید به کودک کمک کنید به اهدافش برسد. برای این کار بهتر است او را تشویق کنید هدف بلندمدت را به چند هدف کوتاهمدت تقسیم کند تا کودک رفتهرفته به آن هدف بزرگتر برسد.
اگر کودک هدف بلندمدتی دارد که اهداف کوتاهمدت زیرمجموعه آن خستهاش میکند، میتوانید هدف بلندمدت را به اهداف میانمدت تقسیم کنید. برای مثال، اگر کودک میخواهد فضانورد شود، ممکن است با فهرست طویلی از اهداف کوتاهمدت خسته شود. در عوض، میتواند هدف اولیه را گرفتن نمره بسیار خوب در درس علوم قرار دهد. چنین هدفی میتواند هدف سال جاری او در مدرسه باشد.
در راه پیشرفت نظاره گر باشید
وقتی کودک در مهلت مقرر به هدفش نمیرسد، با خود فکر میکند در این کار شکست خورده است. اما تنها عامل شکست در راه رسیدن به هدف تسلیم شدن است.
نه تنها کودکان، بلکه بعضی بزرگسالان هم فکر میکنند زودتر از موعد مقرر میتوانند کاری را انجام دهند. اما بهتر است بدانید، کسانی که در رسیدن به هدف خود موفق میشوند، معمولا بیشتر از حد معمول، برای آن وقت میگذارند. اگر کودک فکر میکند در سه روز میتواند گامهای موسیقی را بنوازد، او را تشویق کنید برای این کار شش روز وقت بگذارد. اگر کودک از آن دسته کودکانی است که فکر میکند میتواند به سرعت به هدفش برسد، تشویقش کنید این زمان را سه برابر کند.
نتیجهگیری
تعیین هدف عامل بسیار مهمی در موفقیت کودک است. برای کمک به کودک در هدف گذاری و راه رسیدن به آن، باید مطمئن شوید آن هدف تمایل و خواسته اوست. گاهی بهتر است به او کمک کنید برای هدفش مهلتی تعیین کند یا هدف را به طور دقیق مشخص کند. یا به او کمک کنید برای رسیدن به هدف برنامهریزی کند. اما در نهایت، این کودک است که باید بیشتر کارها را انجام دهد و درباره آنها فکر کند. بهتر است هدف گذاری و راه رسیدن به آن اولین هدف کودک باشد.