علل بی انضباطی دانش‌آموزان:
بروز رفتارهایی از دانش‌آموزان كه انضباط كلاس را مختل می‌كند تنها به معلم، كلاس درس مربوط نیست بلكه علل دیگری نیز نظیر عوامل آموزشگاهی، خانوادگی، اجتماعی وجود دارند كه به طور مستقیم یا غیر مستقیم زمینه را برای رفتارهای مخرب دانش‌آموزان فراهم می‌كنند. این عوامل را می‌توان به مواد زیر تقسیم بندی كرد:
الف :علل مربوط به دانش آموزان
گاهی علل بی نظمی در كلاس ناشی از خود دانش‌آموزان است مانند:
1. ناراحتی‌های جسمی، روحی و روانی
2. نداشتن علاقه و انگیزه
3. سردرگم بودن و بی‌توجهی به انتظارات معلم و كلاس
4. نداشتن برنامه‌ی شخصی مطالعه
5. كم خوابی و خستگی مفرط
6. انجام ندادن تكالیف خود
7. تغذیه نامناسب
8. ناامیدی به آینده
9.استقلال طلبی و مقابله با اقتدار معلم(صفوی)
ب)علل مربوط به معلم:
1. فقدان آمادگی جسمی ، روحی و روانی معلم
2. نامناسب بودن وضعیت ظاهری معلم
3. نا آگاهی از روش‌های جدید تدریس واستفاده از روش‌های سنتی
4. بی علاقگی به شغل معلمی
5. ناتوانی در بر قراری ارتباط مطلوب با دانش‌آموزان
6. تبعیض گذاشتن بین دانش‌آموزان
7.نا مناسب و نا رسا بودن صدای معلم
8 . نداشتن طرح درس
9. بی‌توجهی به دانش‌آموزان
10. فعال بودن معلم و منفعل بودن دانش‌آموزان
11. استفاده نامناسب از تشویق و تنبیه
12. بی‌حوصلگی و نداشتن صبر و سعه صدر
13. بی نظمی معلم ( دیرآمدن به كلاس و ترك كردن زود هنگام آن)
14. تسلط نداشتن به موضوع مورد یادگیری
15. بی‌توجهی به مسایل و مشكلات دانش‌آموزان
16. مبهم بودن توقعات و انتظارات معلم
17. بروز رفتارها و حركات نامنظم دركلاس
18 . تحقیر و تمسخر دانش‌آموزان
19. نداشتن روحیه‌ی انتقاد پذیری و خودداری از پاسخ‌گویی به سوالات دانش‌آموزان
20. ناآگاهی از روش‌های اصلاح رفتار
21. علاوه بر این ها شخصیت معلم نیز ممكن است نقش عمده‌ای در بی‌نظمی و یا برقراری نظم و انضباط كلاس داشته باشد،چنانچه برخی روانشناسان معتقداٌ در جایی كه دانش‌آموزان معلم خود را از صمیم قلب دوست داشته باشند بی انضباطی وجود نخواهد داشت.
ج)علل مربوط به كلاس درس:
محیط مدرسه را می‌توان از دو بعد فیزیكی و عاطفی مورد بررسی قرار داد.
تأثیر محیط فیزیكی كلاس:
وضعیت فیزیكی كلاس مانند، نظافت و پاكیزگی، برخورداری از نور و هوای مناسب، میز و صندلی راحت وكافی، تخته و وسایل سرمایشی و گرمایشی مناسب نقش انكارناپذیری در ایجاد نظم و انضباط كلاس دارند.
در كلاس كه وسایل سرمایشی یا گرمایشی مناسب وجود نداشته باشد، دانش‌آموزان به دلیل سرمای زیاد یا گرمای بیش از اندازه نمی‌توانند راحت بنشینند. از این رو مجبور می‌شوند دست به اعمالی بزنند كه نظم كلاس را مختل كند.
تأثیر محیط عاطفی كلاس:
علاوه بر عوامل فیزیكی كلاس، عوامل عاطفی مانند تعویض مكرر برنامه‌ی درسی، برخورد نامناسب دست اندركاران ستادی مدرسه با دانش‌آموزان، یكنواخت بودن برنامه‌های صبحگاهی یا عصرگاهی مدرسه بی‌توجهی به خواسته‌هاو انتظارات معقول دانش‌آموزان و…. را می‌توان نام برد كه شرایط و موقعیت را برای بروز رفتارهای نامطلوب دانش‌آموزان فراهم می كند.
د)علل مربوط به خانواده:
صاحب نظران روانشناسی تربیتی یكی از مهم ترین نهادهای موثر در تربیت و رفتار آدمی را خانواده می‌دانند؛ زیرا محیط خانواده اولین و با دوام‌ترین عامل در تكوین شخصیت كودكان و نوجوانان می‌باشد. عوامل متعدد می‌تواند در رفتار كودكان و نوجوانان تأثیر بگذارد (از جانب خانواده) كه به موارد زیر اشاره می‌كنیم.
1. فضای روانی و عاطفی:
منظور مجموعه روابط و تعاملات روانی و عاطفی است كه بین اعضای خانواده وجود داشته باشدو بصورت مستقیم(آموزش‌های اخلاقی و…) یا غیر مستقیم(همانند سازی و تقلیدو…)رفتار فرزندان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
2 . شرایط ناسالم خانوادگی:
شامل مواردی مانند طرد كودك، تنبیه شدید، عدم توجه به نیازهای اساسی كودك، انتظار نابجا از كودك و… می‌باشد.
3. فقدان والدین:
نبود هر یك از والدین ، بویژه مادر چنانچه با كمبود ارضای نیازهای طبیعی و اساسی همراه شود اثرات ناگواری در شرایط اجتماعی كودك خواهد گذاشت.
4.عدم ثبات قوانین و معیارهای اخلاقی:
چنانچه در محیط خانه اصول اخلاقی معینی حكم فرما نباشد یا اینكه اصول ثابت باشند و یا برای كودك تبیین نگردند در ایجاد مشكلات رفتاری كودك نقش خواهند داشت.
ترتیب ولادت در رفتارهای افراد نقش دارد. جایگاه ویژه فرزندان با تولد فرزند بعدی تهدید می‌شود و فرزند آخر نگران از دست دادن موقعیت خود نخواهد بود. اختلافات خانوادگی و بی‌نظمی در خانواده سبب تأثیر نامطلوب در رفتار فرد شده و زمینه‌ی لازم را برای بروز رفتارهای مخرب فراهم می‌آورد و به این ترتیب نظم و انضباط كلاس را به هم می‌زند.
و)علل مربوط به روابط اجتماعی :
عوامل اجتماعی اغلب به طور مستقیم تأثیر شگرفی در رفتارهای دانش‌آموزان می‌گذارد. از بین عوامل اجتماعی موثر در رفتارهای دانش‌آموزان به موارد زیر اشاره می‌كنیم:
1. طبقه‌ی اجتماعی:
شامل مواردی مانند میزان سواد والدین ، فرهنگ حاكم برخانواده و …. كه هر كدام به نوعی تأثیر می‌گذارد.
2. گروه همسالان :
مهم ترین الگوی كودكان پس از والدین كه تأثیر زیادی در رفتار كودكان می‌گذارد.
3. عوامل اجتماعی دیگر:
از قبیل تلوزیون كه به عنوان الگوی رفتاری از عوامل مهم تعیین كننده در رفتار است.
ع)عوامل روانی :
از عوامل روانی موثر در اختلا‌لات رفتاری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
1. تعارض:
یعنی فرد در مقابل دو هدف قرار گرفته كه قادر به انتخاب یكی نیست پس با انتخاب یكی در مقابل دیگری احساس محرومیت می‌كند و موجب پدیدار شدن فشار و ناراحتی می‌شود.
2. ناكامی:
منظور ناراحتی شدید از نرسیدن به یك هدف است. وقتی برای رسیدن به چیزی از لحاظ روانی برنامه‌ریزی می‌كنیم و به آن نرسیم دچار سرگردانی شده و موجب ناراحتی می‌شود.
3. استرس:
هنگامی كه مجموعه‌ای از عوامل روانی درونی و بیرونی در ذهن فرد تبدیل به ساختار تهدید كننده یا آسیب روانی می‌شود موجب ایجاد فشار و ناراحتی روانی می‌شود.
