اختلال یادگیري به گروه نامتجانسی از اختلال ها اطلاق می شود که به شکل مشکلات عمده در فراگیـري و بـه کـارگیري توانـایی هـاي گـوش دادن،صحبت کردن، خواندن، نوشتن و استدلال یا محاسبات ریاضی آشکار می شود. اکثر کودکان با اختلال یادگیري داراي مشکلات اجتماعی ـ هیجانی نیـز می باشند که در درمان این کودکان باید به آنها توجه ویژه شود. یکی از روش هاي موثر و کارآمد براي درمان کودکان با اختلال یـادگیري هنردرمـانی می باشد. اگر هنردرمانی همراه با کمکهاي آموزشی باشد علاوه بر مرتفع کردن مشکلات اجتماعی ـ هیجانی کودکان، باعث پیشـرفت تحصـیلی آن هـانیز می شود.
مشکلات اجتماعی ـ هیجانی کودکان
ویژگـی هـاي کودکـان داراي اختلال یادگیري عبارتند از:
مشـکلات اجتمـاعی ـ هیجـانی جزیـی از تعریفـی کـه NJCLD ارائه داده است، نمی باشد ولی پیشینه محکمـی وجود دارد که نشـان دهنـده وجـود مشـکلات اجتمـاعی ـ هیجانی در کودکان داراي اخـتلال یـادگیري اسـت. ایـن کودکــان در مقایســه بــا کودکــان عــادي از مشــکلات اجتمـاعی ـ هیجـانی بیشـتري برخـوردار هسـتند.وجــود مشــکلاتی در پــردازش اطلاعــات اجتمــاعی، ضعیف بودن مهارت هاي بین فردي، دارا بودن سطح بالایی از طرد اجتماعی و گوشـه گیـري،داشتن اختلال خلقی و افسردگی،داشــتن مشــکلات ســـازگاري هــم در درون ســـازي(اضطراب ـ افسردگی) و هم در برون سازي( پرخاشگري ـ بزهکاري)
درمان کودکان داراي اختلال یادگیري
بیشــتر روشهــاي درمــان کودکــان داراي اخــتلال یادگیري از طریق کمک هاي آموزشـی(تمرین و تکـرار) براي بهبود مشکلات تحصیلی آنها صورت می گیرد. این روشها براساس ایـن فـرض اسـتفاده مـی شـود کـه بهبـود پیشرفت تحصیلی بر عزت نفس، اصلاح روابط بین فردي و وضعیت اجتماعی کودکان تأثیر مثبت گذاشـته و منجـر
بـه کمتـر شـدن مشـکلات هیجـانی مـی شـود.
هنردرمانی و نقـش آن در درمـان کودکـان داراي اختلال یادگیري:
بـــر اســـاس تعریـــف انجمـــن هنردرمـــانی آمریکـــا (AATA ) هنر درمانی عبارت است از درمان آشـفتگی هاي روانی از طریق واسطه هـاي هنـري کـه بـا ایـن روش
درمانجو می تواند درون فرد را آشکار کرده و به درمـانگر کمک کند تا آنچه را که ارائه نموده، مورد ارزیـابی قرار دهد.استفاده از هنر در درمان به عنوان یـک درمـان انسـانگرایانه است که به طور مناسب براي درمان کودکان پایه ریزي شده و به عنـوان درمـانی اسـت کـه بـر تعامـل بـین کــودك، محــیط و درمــانگر مبتنــی اســت.
موارد کاربردي هنردرمانی
پس از سـنجش علاقـه منـدي کـودك بـه هـر یـک از زمینـه هـاي هنـري( نقاشـی، قصـه، شـعر، مجسـمه سـازي،نمایش و…)، زمینه هنري مورد علاقه کودك که در ذیـل
به بعضی از آنها اشاره میگردد؛ به کارگرفته میشود
-استفاده از قصه هاي کوتاه تصویري متناسب با شـرایط ســنی، فرهنگــی و اجتمــاعی کودکــان. قصــه هــا بیــانگر موقعیت هاي فشـارزاي روزمـره در زمینـه هـاي اجتمـاعی،خانوادگی، آموزشی و مدرسه اي و چگـونگی رویـارویی موثر شخصیت اصلی و قصه با این موقعیت ها باشد.
-استفاده از داستانهایی که شخصیتهایی را به تصـویرمی کشند که در اکثر مواقـع دو دل و مرددنـد و روحیـه يخسته و منفی بافانه دارند.
-خواندن داستان هاي مهیج براي دانـش آمـوزي کـه درخواندن مشکل دارد ولی بـه داسـتان هـاي مهـیج علاقمنـد می باشد.
-طراحی قصه هایی که در آن شخصیت اصلی قصـه بـا بحرانی مشابه بحران دانش آموز موردنظر مواجه میشود و در صدد حل آن بر میآید.
-کاربرد نقاشی آزاد: بدین صورت کـه تمـامی وسـایل نقاشی مانند ماژیک، مدادرنگی، مـداد شـمعی، گـواش و آبرنـگ در رنـگ هـاي گونـاگون در اختیـار دانـش آمـوز
گذاشته می شود. در نخستین جلسـه چگـونگی اسـتفاده از آبرنگ، گواش و سایر وسایل به دانشآموز آموزش داده می شود و سپس در هر جلسه برگه سـفیدي در اختیـار آن گذاشته و از او خواسته می شود هر موضوعی کـه دوسـت دارد را به طور آزاد و اختیاري نقاشی کند. در پایـان از او خواسته میشود تا درباره آنچه کشیده است توضیح دهد.
-کاربرد نمایش درمانی: در ابتداي فرآیند اجراي نمایش از روشهاي داستانگـویی بـه عنـوان عنصـري در جهـت شناخت و وسیلهاي براي تمرکـز و عـاملی بازتـاب دهنـده
استفاده میشود. براي مثال براي هر جلسه 45 دقیقـه اي 15 دقیقه به داستانگویی اختصاص داده میشود و پس از آن فعالیت نمایشـی آغـاز مـی گـردد. اجـراي نمـایش هـم بـه صـورت غیرعروسـکی و بـدون اسـتفاده از ماسـک هــاي نمایشـی و هـم بـه صـورت عروسـکی و بـا ماسـک هـاي نمایشی می تواند صورت بگیرد.
