بخش دوم: ایجاد چالش
۱. از دانش‌آموزان بخواهید درباره‌ی موضوع درس تحقیق کنند
وقتی از دانش‌آموزان می‌خواهید که روی یک موضوع به صورت گروهی یا انفرادی کار کنند، دیدن انگیزه و شور و اشتیاق آنها قابل وصف نیست. یک موضوع انتخاب کنید و به دانش‌آموزان بگویید در مورد آن تحقیق و پژوهش کنند. این کار موجب افزایش انگیزه و هیجان در دانش‌آموزان می‌شود و تلاش می‌کنند تا بهترین کار را تحویل دهند. تلاش برای آماده کردن پروژه و ارائه‌ی آن در کلاس، اشتیاق یادگیری را در دانش آموزان افزایش می‌دهد و شاید بتوان این روش را یکی از بهترین روش‌ها در ترغیب دانش‌آموزان به یادگیری معرفی کرد. کار کردن گروهی دانش‌آموزان بر روی یک موضوع مشخص، موجب افزایش انگیزه‌ی یادگیری در بین دیگر شاگردان کلاس هم می‌شود. ایستادن معلم در سر کلاس و درس دادن بی‌وقفه بدون مشارکت دادن دانش‌آموزان در بحث، خستگی شاگردان را به دنبال دارد، ولی دادن فرصت به دانش‌آموزان برای ارائه‌ی تحقیق و پژوهش‌های خود سر کلاس باعث شادابی بیشتر فضای کلاس و درس می‌شود.۲. دانش‌آموزان را به انجام کار گروهی تشویق کنید
کار گروهی به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا یکدیگر را بهتر بشناسند و موضوعات را از زاویه‌ی دیگری ببینند. کار گروهی موجب می‌شود دانش‌آموزان انگیزه‌ی بیشتری برای رسیدن به موفقیت داشته باشند. وقتی دانش‌آموزان به صورت انفرادی کار می‌کنند انگیزه‌ی کمتری برای فعالیت دارند. کار گروهی روش خوبی است که پیشنهاد می‌شود در برنامه‌ی تحصیلی دانش‌آموزان گذاشته شود. همچنین میتوانید با استفاده از روش‌های مختلف بین گروه‌ها رقابت سالم ایجاد کنید. مثلا سؤال و یا موضوعی را بر روی تخته بنویسید و از یک گروه بخواهید پاسخ آن را پیدا کنند. با همین روش میتوانید میزان مشارکت دانش‌آموزان را در یافتن پاسخ صحیح بالا ببرید. البته باید تلاش کنید این فضای رقابتی سالم از حالت تعادل خارج نشود.۳. تکالیف بیشتری به دانش‌آموزان بدهید
دادن تکالیف و پروژه‌های بیشتر به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا سطح علمی خود را افزایش دهند. برای مثال، اگر معلم شیمی هستید و می‌دانید که برخی از دانش‌آموزان تمایل به کار تحقیقی بیشتری دارند، میتوانید از آنها بخواهید گزارشی در مورد یک موضوع علمی جالب و بامزه تهیه کنند، مثلا بر روی کتاب جهان در پوست گردو تحقیق کنند. این کار علاوه بر اینکه می‌تواند موضوع جالبی برای دانش‌آموزان باشد، سطح علمی آنها را نیز افزایش می‌دهد و دید جدیدی نسبت به موضوعات این درس پیدا می‌کنند. اگر معلم ادبیات هستید، میتوانید از دانش‌آموزان بخواهید در یک جلسه‌ی شب شعر شرکت کنند و گزارشی از آن را در کلاس ارائه دهند. این روش تأثیر زیادی بر روی ایجاد انگیزه در دانش آموزان و ترغیب آنها به یادگیری دارد.۴. گزینه‌های بیشتری را در اختیار دانش‌آموزان قرار دهید
قرار دادن گزینه‌های بیشتر برای انجام دادن، انگیزه‌ی دانش‌آموزان را به یادگیری افزایش می‌دهد. انتخاب‌های بیشتر باعث می‌شود دانش‌آموزان احساس استقلال بیشتری داشته باشند. آنها را در انتخاب هم گروهی آزاد بگذارید و یا چند موضوع را برای تحقیق پیشنهاد کنید و اجازه دهید دانش‌آموزان بر اساس علائق شخصی و گروهی خود یکی را انتخاب کنند.۵. تشویق کنید
اگر به دنبال راهی برای ترغیب دانش‌آموزان به یادگیری بیشتر هستید، بهتر است نسبت به انجام تکالیف و فعالیت‌های کلاسی آنها بازخورد مناسب و شایسته‌ای نشان دهید. اگر بدانند نقاط قوت آنها در کجاست، انگیزه‌ی بیشتری برای یادگیری و انجام تکالیف پیدا می‌کنند. گاهی نوشتن یک جمله در انتهای تکالیف درسی، نمره دادن و یا حتی یک کلام محبت‌آمیز می‌تواند انگیزه‌ی دانش‌آموز را برای یادگیری بیشتر کند. وقتی دانش‌آموزان احساس کنند شما از موفقیت آنها خوشحال می‌شوید و این موضوع برای شما اهمیت زیادی دارد، تلاش بیشتری برای یادگیری می‌کنند. اگر فرصت دارید میتوانید برای هر دانش‌آموز نموداری طراحی کنید که روند موفقیتش را نشان دهد. این توجه‌ی ویژه به رشد تحصیلی هر یک از دانش‌آموزان، به آنها نشان می‌دهد که شما چقدر به موفقیت آنها اهمیت می‌دهید.۶. انتظاراتی را که از دانش‌آموزان دارید، صریح و شفاف بیان کنید
سرفصل‌ها، خطوط قرمز و اصول کاری خود را برای دانش‌آموزان شفاف بیان کنید. اگر آنها هیچ تصوری در مورد دیدگاه‌ها و اصول و قوانین شما نداشته باشند و ندانند شما چه توقعی از شاگردان کلاس خود دارید، دچار سردرگمی می‌شوند و انتظارات شما هم برآورده نمی‌شود. داشتن دستورالعمل‌ها و اصول کاری شفاف و دادن پاسخ صریح به همه‌ی سؤالات دانش‌آموزان در ترغیب آنها به یادگیری بیشتر در کلاس مؤثر خواهد بود. قبل از انجام تکالیف، زمانی را برای پاسخ دادن به سؤالات دانش‌آموزان اختصاص دهید. ممکن است دانش‌آموزان وانمود کنند سؤالی ندارند ولی این شما هستید که باید با شیوه‌ای مناسب آنها را وادار به صحبت کردن کنید.۷. هر جلسه را فقط به یک موضوع یا کار اختصاص ندهید
در هر جلسه میتوانید مخلوطی از همه چیز داشته باشید، هم درس دادن و هم انجام تکلیف. با این کار شما یک کلاس کسل کننده، نخواهید داشت و دانش‌آموزان نیز انگیزه‌ی بیشتری برای حضور فعال در کلاس دارند. برای مثال، میتوانید زمانی حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه را به درس دادن بپردازید و بعد تکلیفی را به صورت گروهی حل کنید تا میزان درک و یادگیری دانش‌آموزان از موضوع درس داده شده را بررسی کنید. میتوانید تمرینی را بر روی تخته یادداشت کنید تا دانش‌آموزان آن را حل کنند و یا فیلم کوتاهی را مربوط به موضوع درس برای شاگردان‌تان نمایش دهید. داشتن یک برنامه‌ی کلاسی پویا فضای بهتری را برای یادگیری فراهم می‌کند. برای هر کلاس برنامه‌ی خاصی داشته باشید. میتوانید برنامه را بر روی کاغذ بنویسید و در کلاس نصب کنید. تا دانش‌آموزان نیز از آن اطلاع داشته باشند.چند نکته
- جوری وانمود کنید که فعالیت‌های کلاسی هیچ زحمتی برای شما ندارد. فرقی نمی‌کند چه کاری انجام می‌دهید، صحبت می‌کنید، درس می‌دهید یا میز خود را تمیز می‌کنید. جوری رفتار نکنید که انگار از این کار اکراه دارید و آن را از روی تمایل انجام نمی‌دهید.
- نسبت به هر رفتاری واکنش فوری نشان ندهید. دانش‌آموزان باید احساس کنند که تدریس برای شما در اولویت قرار دارد و نه استفاده و نشان دادن قدرت معلمی.
- خیلی آهسته صحبت نکنید. ممکن است دانش‌آموزانی که در انتهای کلاس نشسته‌اند صدای شما را واضح نشنوند و درس را متوجه نشوند.
- رابطه‌ی معلم و شاگردی خود را حفظ کنید. سعی نکنید دوست آنها شوید، از بین رفتن رابطه‌ی معلم و شاگردی و مرزهای آن می‌تواند مشکلاتی را برای شما ایجاد کند. سعی کنید یک معلم باقی بمانید، یک معلم خوب با شیوه‌ای متفاوت.
- شما هم یک انسان هستید و ممکن است بعضی روزها حال خوبی نداشته باشید، ناراحت یا عصبانی باشید، با این حال سعی کنید دانش‌آموزان متوجه‌ی ناراحتی و گرفتاری شما نشوند. معلم تکیه‌گاه دانش‌آموزان است، به همین خاطر اگر احساس کنند شما قدرت کافی برای حل مشکلات خود ندارید، اعتماد خود را نسبت به شما از دست می‌دهند.
- مدام نخندید. لبخند زدن را به زمان‌های خاص و دانش‌آموز خاص محدود کنید.
