بررسی ها و گزارش های موجود نشان می دهند که کشور ما در سال های گذشته از وضعیت مطلوبی در زمینه های گوناگون نوآوری های علمی برخوردار بوده است و توفیقات و دستاوردهای ارزشمندی را کسب نموده است. برخی از این دستاوردها عبارتند از:
* دستاوردها و نوآوری ها در دانش های نوین.
* بومی سازی برخی از فن آوری ها و دانش های برتر.
* بهبود و کسب رتبه های جهانی در زمینه تولیدات
* کسب نشان ها و رتبه های برتر جهانی در زمینه اختراعات و اکتشافات.
با وجود این پیشرفت های ارزشمند، و درحالی که آمارها، گزارش ها و مستندات، حاکی از موفقیت های گسترده کشورمان است، این سۆال اهمیت پیدا می کند که، در کنار این پیشرفت ها، وضعیت شاخص های کلی خلاقیت و نوآوری در بین دانش آموزان چگونه است و آیا ساختار تعلیم و تربیت و به طور خاص مدرسه، متناسب با خلاقیت و نوآوری طراحی شده است یا نه؟
برای این منظور، می توانیم پرسش هایی را مطرح کنیم که مبنای فرضیه پردازی در این حوزه باشد.
مهارت های تفکر خلاق
یکی از اولین پرسش ها این است که وضعیت مهارت های تفکر خلاق و نوآوری در بین دانش آموزان چگونه است؟ آیا ما برای توسعه مهارت های تفکر خلاق و خلاقیت، به ویژه در بین کودکان و نوجوانان مان موفق بوده ایم؟ آیا در بین دانش آموزان، برای استفاده از مهارت های تفکر خلاق، زمینه و انگیزه لازم وجود دارد؟ آیا دانش آموزان نسبت به استفاده از خلاقیت و ضرورت به کارگیری آن، خوش بین هستند؟ آیا دانش آموزان توانایی و ظرفیت استفاده از خلاقیت و نوآوری را دارند؟
نوآوری های علمی در بین دانش آموزان
پرسش دیگر، به وضعیت نوآوری های علمی در مدارس برمی گردد. سۆال این است که آیا ما در زمینه های گوناگون علمی در مدارس، از رشد قابل قبولی در زمینه نوآوری و ایده پردازی برخوردار هستیم؟ آیا مدارس ما این قابلیت را دارند که مرکزی برای رشد، نوآوری و نظریه پردازی برای دانش آموزان تبدیل شوند؟ آیا ما به نظریه ها، روش ها و قواعد جدید برای درک موضوعات و حل- مسائل دست یافته ایم؟
حل مسئله خلاق در بین دانش آموزان
آیا دانش آموزان، توانایی این را دارند که بتوانند تحلیل خلاقی را از وضعیت خود ارائه کنند، مسائل و وضعیت خود را بشناسند، مسائل خود را ارزیابی و تحلیل کنند و برای آن مسائل، راه حل های خلاق و نوآورانه ای را ارائه نمایند؟ دانش آموزان باید بتوانند حل- مسئله را به عنوان یک مهارت با زندگی خود ادغام کنند و این قابلیت را کسب کنند که برای مسائل و مشکلات خود راه حل های خلاق جستجو نمایند و برای این کار کوشش کنند تا آن مسائل را از زوایای جدیدی تحلیل نمایند.
کارآفرینی و منابع نوآوری
دانش آموزان باید بتوانند از توانایی ها و مهارت های خود در زمینه خلاقیت و نوآوری برای طراحی کسب و کار جدید استفاده نمایند. این از اهمیت زیادی برخوردار است که دانش آموزان، توانایی ایجاد کسب و کارهای جدید و کارآفرینی داشته باشند، و برای این منظور، واضح است که خلاقیت و نوآوری می تواند در درک درست مسائل، فرصت ها، راه حل ها و ابزارها که زمینه کارآفرینی هستند نقش قابل ملاحظه ای دارند. علاوه بر این باید به منابع کارآفرین هم توجه نمود. این که آیا فرصت ها و منابع لازم برای خلاقیت و نوآوری که زمینه کارآفرینی و ایده پردازی هایی که موجب ایجاد سود، بهره وری و ارزش افزوده برای جامعه می شوند، فراهم شده است.
با نابو
یک قدم جلو تر باشید
هر تغییر و تحولی در نظام آموزشی، نیازمند ابزارها و زیرساختهای مختص به خود میباشد. ارزشیابی توصیفی هم از این قاعده مستثنی نیست و آموزش و پرورش برای نیل به اهداف حاصل از اجرای این طرح نیازمند توجه به ابزارها و زیرساختهای مورد نیاز است. یکی از زیر ساخت های لازم جهت اجرای مناسب نظام توصیفی، استفاده از فناوری های نوین در این عرصه می باشد.
نابو به عنوان اولین و کاملترین نرم افزار در این حیطه، پاسخگوی دغدغه های مدیران مقطع ابتدایی، آموزگاران و والدین دانش آموزان می باشد. زمانی که به زیرساختها توجه ویژه شود، ارزشیابی توصیفی میتواند نظام آموزشی کشور را متحول کند.