امروزه کودکان انتخابهای گستردهای برای انجام انواع بازیهای کامپیوتری دارند، اما طبق مطالعات بنیاد پزشکی، سپری کردن زمان طولانی برای بازیهای رایانهای، گرچه برخی از انواع آنها مزایای اندکی برای کودکان دارند، اما میتواند تاثیرات منفی بر رشد جسمی، احساسی و اجتماعی کودکان بگذارد.
محتوای خشونت آمیز بازی های رایانه ای چه تاثیری بر کودکان و نوجوانان دارد؟
براساس مطالعات انجامشده، نوجوانانی که زمان زیادی صرف بازی های رایانه ای بهویژه بازیهایی با محتوای خشونتآمیز میکنند، با احتمال بسیار بیشتری، رفتارهای خشن و پرخاشگرانه از خود نشان میدهند. کودکان و نوجوانان با شخصیتهای موجود در بازیها ارتباط برقرار میکنند و خود را جای آنها میگذارند. انجام مکرر این بازیها و حجم خشونت و پرخاشگری موجود در ساختارشان اجازه نمیدهد نوجوانان بتوانند زندگی واقعی خود را از «اول شخص» خیالی در این بازیها تمیز دهند و آن را جدا کنند.
آکادمی اطفال در اینباره توصیه میکند بهتر است والدین با راهنمایی فرزندان این امکان را فراهم کنند که کودک بازیهای باکیفیت و متناسب با سنش انتخاب کند. همچنین، زمان استفاده کودکان از هر نوع رسانه تصویری باید کمتر از ۲ ساعت در روز باشد.
خطرات بازی های رایانه ای برای سلامتی فیزیکی کودکان و نوجوانان چیست؟
در حالی که انجمن بهداشت فیزیک در مطالعات خود نشان میدهد هیچ خطر اثباتشدهای درباره اشعههای رایانه و مانیتور وجود ندارد، اما میزان روشنایی صفحه و مدتی که کودکان بر مانیتور رایانهها تمرکز میکنند ممکن است منجر به ایجاد مشکلاتی در بینایی آنها شود. مراکز تخصصی چشمپزشکی به والدین هشدار میدهند بازیهای طولانیمدت و نشستن مقابل مانیتور ممکن است منجر به ایجاد سندروم بینایی کامپیوتری شود؛ حالتی که ممکن است موجب نزدیکبینی در افراد شود.
نشستن طولانیمدت مقابل رایانه، همچنین، ممکن است مشکلات ارگونومیکی ناشی از حالتهای بد نشستن در افراد یا موقعیت مکانی نامناسب رایانه و مانیتور نیز ایجاد کند. ایجاد سندرم تونل کارپال، که در مچ دست ایجاد میشود و افراد را دچار دردهای شدید و مشکلات حرکتی میکند، نیز از عواقب بازیهای طولانیمدت و تکراری با رایانه است.
تاثیرات بازی های رایانه ای بر رشد شخصیتی کودکان و نوجوانان چیست؟
طبق گفته مرکز متخصصان، کودکان از زمان تولد تا پنج سالگی نیاز به انجام تمرینات متعددی برای رشد مهارتهای دستی و حرکتی خود دارند. طرفداران بازیهای رایانهای ادعا میکنند بازیهای تمرینی میتوانند این مهارتهای حرکتی را تقویت کنند و علاوه بر آن، مهارتهای ابتدایی کار با رایانه را به کودکان آموزش دهند. به این معنی که این بازیها مهارتهای ریزحرکتی و تمرینات مهم شناختی را به کودکان یاد میدهند. اگرچه چنین ادعایی تمام و کمال صحیح نیست. در عین حال، همه بازیها هم این ویژگیهای مثبت رشدی را ندارند.
بنابراین، هنگام جستجوی مفیدترین بازیها برای فرزند خود، به دنبال افراد و مؤسسههایی باشید که بازیهایی ارائه میدهند که زمینههای مختلف رشد در کودکان و نوجوانان را فراهم میکنند.
بازی های رایانه ای چه تاثیری بر مهارت های اجتماعی کودکان و نوجوانان دارد؟
صرف زمان بیش از اندازه برای انجام بازیهای رایانهای فرصت کودکان را برای فعالیتهای خارج از خانه، شرکت در بازیهای گروهی و سرگرمیهای دوستانه و تخیلی کاهش میدهد. حتی نوع تعاملی این بازیها نیز نمیتواند زمینههای ایجاد تعاملات اجتماعی کودکان را فراهم آورد. این بازیها شاید نیاز به فعالیت در کودکان را برطرف کند، اما زمینههای ایجاد تعامل با بزرگسالان و کودکان دیگر را، که موجب رشد فیزیکی و ذهنی آنها میشود، فراهم نمیکند. به همین دلیل، در مقیاس کلی، بازیهای رایانهای باعث کاهش مهارتهای اجتماعی کودکان و نوجوانان میشود. واضح است که بازی با همسالان و بزرگسالان به کودکان کمک میکند مهارتهای مناسب اجتماعی را کسب کنند که در موقعیتهای مختلف، به آنها نیاز خواهند داشت.